In discussie met Willem Kuipers kwamen we op het verschil tussen perceptie en waarneming. Ik vind het woord perceptie erg moeilijk dus even opgezocht: perceptie is letterlijke waarneming, maar kan ook gebruikt worden voor de individuele, subjectieve ervaring van de werkelijkheid.
Maar het was pas vorige week dinsdag dat ik de ware bedoeling van het woord perceptie begreep. Op mijn vaste golfdag speelde ik met een vriendin. Het was een echte herfstdag vochtig, koud, maar gelukkig weinig wind. De vriendin vertelde mij aan het begin dat zij al een maand niet gespeeld had ten gevolge van een kleine blessure. Ze verontschuldigde zich van tevoren voor haar spel. Ook mijn spel was nogal stroef. De bal vloog slecht. Duidelijk minder ver als een paar maanden geleden toen het nog warmer was. In de zomer bij warm weer vliegen, de ballen duidelijk verder. De eerste 2 holes speelden we redelijk. We moesten een keer extra slaan voordat we bij de hole (het gaatje op de green) kwamen.
De derde hole is een hole waar je eerst ruim 90 meter over het water moet slaan. Met name als je recht op de vlag, die in het gaatje staat, wilt spelen. De afstand over het water kun je verkorten door meer op rechts te spelen ( zie foto). Gezien de situatie ( herfstachtig weer) speelde ik dus meer op rechts.
Maar wat was ik verbaasd dat mijn vriendin gewoon recht naar de vlag speelde. De bal haalde het duidelijk niet en viel in het water. Ik was zeer verbaasd dat ze zo speelde. En zeker toen ze zei: “Wat vreemd dat ik die afstand niet haal. Ik doe het altijd zo”. Op mijn opmerking dat de omstandigheden nu toch wel heel anders zijn dan een maand geleden (de laatste keer dat zij gespeeld had) bleef ze volharden dat de bal toch gewoon de overkant van het water had moeten halen. Ze stond helemaal niet open voor mijn opmerkingen over de huidige omstandigheden.
En opeens wist ik dat dit een vorm van perceptie was in de betekenis van subjectieve waarneming. Zij zag de lay-out van de hole, koppelde die aan concrete ervaringen uit het verleden en sloeg de bal zoals ze dat de vorige keer gedaan had. Zij had haar beeld dus nog niet getoetst aan de huidige situatie. Ze was zo ontdaan dat het nu niet hetzelfde is als altijd dat ze zelfs niet open stond voor mijn opmerking hierover. Ze sloeg gewoon nog een keer in het water.
Ik ben zo gewend om de daadwerkelijke omstandigheden waar te nemen en deze in mijn beslissingen mee te nemen dat ik dus eerst echt niet kon begrijpen dat je dat niet doet. In een eerder blog ( Het Piratenschip ) heb ik er mij ook al eens over verbaasd. Maar nu weet ik beter. Na discussie met Willem kan ik dit gedrag eindelijk beter plaatsen.
Er zijn echt mensen die regelmatig van hun eigen perceptie, vaak vanuit eerdere ervaringen, uitgaan bij hun handelen. Weer iets geleerd.
P.S. Voor de mensen die met Myers-Briggs type-indicatoren werken: dit is ook het verschil tussen Introvert Sensing en Extravert Sensing.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Myers-Briggs_typeindicator
Geef een reactie