Nu heel veel dingen niet kunnen of anders moeten komt veel creativiteit los in Nederland. Voor mij is het aanleiding om het begrip creativiteit eens nader te belichten.

In de Masterclass zit een onderdeel waarin de deelnemers geheel vrij iets van lego mogen maken. Hiervoor krijgen ze een willekeurige greep uit de grote voorraad legostenen, die mijn zoons in vele jaren hebben opgespaard.
De bedoeling van deze vrije opdracht is om inzicht te krijgen in hun eigen vorm van creativiteit en die van anderen. Het is heel verrassend hoe de deelnemers met deze opdracht om gaan. Er zijn deelnemers die een beeld krijgen van wat ze willen maken zodra ze de hoop steentjes zien. Meestal is dat een auto, omdat er altijd wel wielen tussen zitten. Daarna lopen ze vast omdat er te weinig wielen zijn en beginnen ze met het maken van een fantasie voertuig. Anderen beginnen eerst te sorteren en gaan dan iets maken, waarbij ze tegen hetzelfde probleem aan lopen : niet de juiste steentjes. Sommigen laten zich inspireren door de ( onvolledige) poppetjes. Er ontstaan hele filmsets. Er zijn echter ook deelnemers die gewoon beginnen te stappelen. Alles wordt op elkaar gezet met als resultaat een bijzonder abstracte sculptuur.
Allemaal verschillende manieren waarop creativiteit vorm krijgt worden zo mooi zichtbaar. Voor de deelnemers wordt duidelijk hoe zij op dit moment met creativiteit omgaan en hoe anderen dat doen. Er is meer dan alleen hun eigen invalshoek.

Maar zelf ben ik er verder over gaan nadenken. Creativiteit is een echt ‘container’ begrip. Er wordt heel veel mee bedoeld.

Enkele betekenissen uit de online woordenboeken :
1) Artisticiteit 2) Expressie 3) Scheppingsdrang 4) Scheppingskracht 5) Scheppingsvermogen 6) talent om nieuwe dingen te verzinnen

Kijken we naar de manieren waarop de deelnemers creatief zijn geweest dan zit het verschil met name in het aangrijpingspunt van hun creativiteit. In de opdracht met de legosteentjes zien we de volgende verschillen.

a.  Maak je iets bestaands met nieuw materiaal ( de auto)

b.  Maak je een nieuw verhaal

c.  Maak je iets dat geen verband heeft met iets dat al bestaat ( de abstracte sculptuur)

Het gaat allemaal om scheppingsdrang en expressie.
Gezien het onvolledige materiaal  zijn ze allemaal uitgedaagd om nieuwe dingen te verzinnen.
Het aangrijpingspunt voor hun expressie ligt alleen iets anders. Even vrij doorgedacht kunnen we zo misschien het verschil zien tussen de probleemoplosser (a), de verhalenverteller ( b) en de kunstenaar ( c) ?

Er is nog veel meer te vertellen over creativiteit.  Er speelt meer, waarbij ik nu denk aan het verzinnen van nieuwe dingen binnen of buiten gegeven kaders of juist zonder kaders.
En ook hoe ben ik er zelf mee omgegaan? Dit is onder andere zichtbaar in mijn kantkloskunst. Wordt vervolgd dus.

Januari 2021