Beperkende diagnoses

 

column diagnose

Iets wat me al lang bezig houdt is de wens van veel mensen om de diagnose Beelddenken te kunnen stellen. Natuurlijk is het zo dat zonder diagnose er geen extra tijd of geld geclaimde zou kunnen worden voor een behandel protocol. Maar waar ik moeite mee heb is het gemak waarmee een eendimensionaal protocol gevold wordt na het stellen van een diagnose en dit doet naar mijn mening mensen die beelddenken veel te kort. In de Atlas van het Beelddenken hebben we met opzet de blik op beelddenken breed willen houden.

Meerdere kanten
Als bedreven beelddenker die een onderwerp van veel kanten beziet doe ik dat ook hier. Puntsgewijs enkele gezichtspunten.
– Recente discussie in de jeugdzorg over de vraag of je intuïtie mag ingrijpen ? Voorstanders zeggen dat je soms voelt dat er iets mis is in een gezin , zonder dat je je vinger er duidelijk op kunt leggen. Het protocol volgend kom je tot de conclusie dat er niets mis is ….maar toch. Zo’n gevoel mag en kan je niet negeren. Tegenstanders benadrukken dat je nooit alleen op je intuïtie af mag gaan. Later heb je geen grond waarop je je kunt verantwoorden. De wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt immers.

Twice exeptional. De lezing met deze titel van Martine Delfors ging over de combinatie diagnose hoogbegaafd en autistisch. Na een diagnose autisme wordt het protocol van structureren gehanteerd. Maar volgens Martine Delfors is bij deze dubbel diagnose sprake van een ontwikkelings-omdraaiing. Het is niet aan de orde dat het kind( daar ging het over) altijd structuur nodig heeft om de sociale wereld te begrijpen, maar dat zij eerst de cognitieve ontwikkeling daar maken en daaraan pas de sociale. Een strak autisme protocol verhinderd de verdere ontwikkeling in de puberteit.

– Associatief moet ik dan ook al snel denken aan tv-programma’s als detectives en House. In heel veel detectives gaat het vaak over de( verstoorde) relatie tussen een baas ( of soms een directe medewerker) die streng toeziet op het volgen van de protocollen en een eigenwijze hoofdpersoon die zijn guts/ zijn intuitie laat spreken. In House wordt driftig geanalyseerd en bij een mogelijke, diagnose behandeld. In deze medische omgeving is het direct duidelijk of de toegepaste behandeling ( en de daarbij behorende diagnose) fout is. De patiënt wordt alsmaar zieker. Bij diagnoses als beelddenken, hoogbegaafd , autistisch blijkt het vaak pas veel later of het behandelprotocol schade heeft toegebracht.

– Een heel andere invalshoek gaat over wie sterke behoefte heeft aan een diagnose en wie niet. Willem Kuipers heeft daar een recent blog over geschreven ‘To label or not to label’. Het komt ( kort gezegd) erop neer dat de J’s in Myers-Briggs termen meer behoefte hebben aan diagnoses. Ik verwijs graag naar zijn blog voor meer informatie.

Doorgaan met ontwikkelen diagnoses
De trend is duidelijk naar wetenschappelijke resultaten vastleggen in diagnoses en daar behandelprotocollen aan te koppelen. Wat me daarin tegenstaat is dat je mensen/ kinderen als probleem gaat zien die één dimensionaal geholpen kunnen worden. Er is kans op tunnelvisie, waarbij het klakkeloos toepassen van behandelprotocollen een grote valkuil is. Zeker daar waar de diagnose op gedragskenmerken gemaakt is. Het voordeel echter van het ontwikkelen ( en bijstellen) van diagnoses en bijbehorende protocollen is , dat er onderzoek gedaan wordt. Zo ook bij beelddenken. De Stichting Beelddenken Nederland zou graag zien dat het huidig gehanteerde instrument ( het wereldspel) onderzocht wordt. Dit onderzoek steun ik van harte omdat het meer informatie over beelddenken oplevert.

Verbreden van blik

 

Eigen visie
Zelf geef ik geen diagnoses, maar geef ik mensen de gelegenheid om te ontdekken wat beelddenken voor hun betekent , wanneer ze het gebruiken en wanneer niet. Ik hanteer geen vaste protocollen maar wil met een brede blik de cliënt op pad helpen zijn zelfvertrouwen in allerlei situaties (terug ) te vinden. De stoomcursus ‘Beelddenkwerker’ is daar een voorbeeld van.

Mechel,  oktober 2014